کودکان بین 2 تا 6 سال، در مقایسه با نوباوگان و کودکان نوپا، زمان بیشتری را دور از خانه و والدین سپری میکنند. طی 30 سال گذشته، تعداد کودکانی که به کودکستان یا مهدکودک میروند، افزایش یافته است. این روند عمدتا به علت افزایش چشمگیر مشارکت زنان در نیروی کار است. در حال حاضر، مادران 67 درصد از کودکان پیش دبستانی شاغل هستند و مادر چارهای جز سپردن کودک خود به مهد کودک ندارد. در واقع مهدهایی که با هدف آموزش و نگهداری کودکان پا گرفته است این روزها نقش به سزایی در تربیت کودک دارند و عنصر مهمی در مسیر تربیت کودک محسوب میشوند.
آماده کردن کودکان برای ورود به مهد تنها مشکل و دردسر والدین نیست. برای یک ورود موفق خانواده، سیستم آموزشی مهد، معلم و جامعه همگی مسئول هستند. کودک ممکن است بعد از پشت سر گذاشتن تابستان برای ورود به مهد اضطراب داشته باشد. یا شایعات زیادی درباره معلمین شنیده باشد. درباره برنامه های مهد اطلاع کافی نداشته باشد. و شما نیز در این زمینه ها نگران هستید و می خواهید بدانید معلم او کیست با چه کسی همکلاس است و اینکه می خواهید بدانید چطور میتوانید به بهترین شیوه کودکتان را برای پذیرش تغییر و تحولات آماده کنید. اضطراب و نگرانی بچه ها را بپذیرید و او را به صحبت در آن زمینه ها تشویق کنید. آماده گوش کردن باشید. روی رشد جسمی فرزندتان توجه داشته باشید. هم کلاسیها و هم سرویسهای او را بشناسید. بچه ها در مهد چیزهای زیادی را از طریق مکاشفه و تصمیم گیری یاد می گیرند. عقاید و احساساتشان را بیان می کنند. برای یکدیگر داستان تعریف کرده و به داستانهای یکدیگر گوش می دهند. مفاهیم ریاضی را از طریق ساختن و ترکیب کردن ( خانه سازی و ... ) یاد می گیرند و ...
بچه ها باید در مهد احساس امنیت کنند. برای بیشتر بچه ها ورود به مهد بمنزله رویارویی با مسائل مختلفی چون، رفت و آمد، مربیان و دوستان جدید، وضعیت ساختمانی مهد و رویارویی با پزشک و پرستار مهد، مدیر و منشی و سرایدار مهد میباشد. همکاری و مشارکت بین والدین و مربیان در پذیرفتن این تغییر و تحولات در کودک بسیار حائز اهمیت است.
با این که رفتن کودک به مهد ضروری است و گذراندن این دوره خیلی با اهمیت است، ولی به زور و با فشار روانی کودک را به مهد فرستادن نه تنها تأثیر مثبتی ندارد بلکه اثرات منفی فراوانی نیز به جا می گذارد، بنابراین قبل از هر کاری زمینه جذب راحت تر فرزندشان را، بدون وارد آوردن فشار روانی، فراهم کنند.
کودکانی که در خانواده شدیداً مورد توجه هستند و همه خواسته هایشان برآورده می شود، مهد کودک را سخت تر می پذیرند و میل دارند همه توجه مربی به آنها باشد، در صورتی که مربی نمی تواند توجه خود را فقط به چنین کودکانی معطوف کند، بلکه باید محبتش را بین تمام کودکان تقسیم کند
البته برای این کار اقداماتی لازم است از جمله این که:
**در مورد خصوصیات مهد کودک و کارهایی که در آن انجام می شود با کودک صحبت کنند. برای این منظور می توان از قصه کمک گرفت، البته به طور غیر مستقیم. سپس علت بردن کودک را به مهد برای او توضیح دهند.
**قبل از آن که کودک را به مهد ببرند برایش وسایلی نظیر مدادرنگی، مداد شمعی، ماژیک، کیف و... تهیه کنند و به این وسیله او را به مهد علاقه مند کنند.
**از یک ماه قبل خواب او را تنظیم کنند تا به هم خوردن زمان خواب کودک سبب بی علاقگی او به مهد نشود.
**با کودک در انتخاب مهد کودک مورد نظر مشورت کنند، البته این در مورد کودکان بیش از سه سال صدق می کند.
** با کودک در مورد علت انتخابش بحث و گفتگو کنند و در صورت اختلاف نظر علت را توضیح دهند.
** برای آشنایی با مربی و مس?ولان مهد کودک وقت کافی در نظر بگیرند تا کودک با محیط و کارکنان آنجا به خوبی آشنا شود و با آنها ارتباط دوستانه برقرار کند، در نهایت در محیط احساس امنیت کند.
**پس از ثبت نام و طی مراحل اولیه و در روزهای نخست بیشتر از دو تا سه ساعت کودک را در مهد کودک تنها نگذارند.
** روزهای اول کودک را وقتی که خودش از خواب بیدار شد و روحیه خوبی داشت به مهد ببرند، زیرا کودکان بیشتر صبحها بعد از خواب احساس ناامنی می کنند. همچنین کم خوابی خود عامل م?ثری در عدم پذیرش مهد از سوی کودک است.
**توسط کودکان به خصوص سه تا چهار ساله برای مربی یا مدیر مهد کودک پیغام بفرستند و نامه نگاری کنند و از آنها نیز بخواهند همین کار را بکنند تا کودک فعال شده و پل ارتباطی بین آنها و مربیان باشد، به این ترتیب زمینه علاقه مندی و رشد اجتماعی کودک فراهم می شود.
**کودکانی که در خانواده شدیداً مورد توجه هستند و همه خواسته هایشان برآورده می شود، مهد کودک را سخت تر می پذیرند و میل دارند همه توجه مربی به آنها باشد، در صورتی که مربی نمی تواند توجه خود را فقط به چنین کودکانی معطوف کند، بلکه باید محبتش را بین تمام کودکان تقسیم کند.
به طور طبیعی این اختلاف میان دو محیط خانه و مهد برای کودک ناراحتیهایی به همراه خواهد داشت که به ناچار باید آنها را پذیرفت، زیرا شروع زندگی اجتماعی بدون برخورد با دیگران میسر نیست. بنابراین پدر و مادر و سایر اطرافیان نظیر مادربزرگ و پدربزرگ ضمن این که باید در بهبود اوضاع بکوشند با کودک ارتباط خوب و معقولی برقرار کنند و با تکرار رفتارهای درست و گفتار سنجیده موقعیت موجود را برای کودک روشن کنند.
** والدین برای آشنایی و انس کودک با محیط و دوستانش می توانند در روزهای اول با هماهنگی مدیریت مهد، ساعتهایی را در آنجا بمانند ولی در محیط آموزشی "کلاس" وارد نشوند و اجازه دهند کودک اعتماد به نفس خود را تقویت کند.
** در صورت نیاز به استفاده از سرویس رفت و آمد، طوری برنامه ریزی کنند تا فرزندشان به سرویس عادت کند. برای این منظور حداقل یکی دو بار به همراه او با سرویس رفت و آمد کنند.
**به کودکشان اجازه دهند مسایل درونی خود را برای آنها بازگو کند تا از این طریق از احساسات درونی اش که ممکن است بر اثر تغییر محیط در او به وجود آمده باشد، آگاه شوند.
**با دادن جایزه، تشویق و تقویت رفتارهای مثبت کودک، او را به محیط مهد کودک علاقه مند کنند. این کار حداقل در روزهای اول سبب ایجاد انگیزه بیشتر برای حضور او در مهد می شود.
** کودک از این که مبادا والدین برای نبردنش به خانه مراجعه کنند، بسیار نگران است، از این رو هفته اول سعی کنند کودکشان جزو اولین نفراتی باشد که مهد را ترک می کند.
** در روزهای اول اندکی بیش از حد معمول در کیف یا ساک کودک خوراکی بگذارند تا نگران گرسنه ماندن نباشد و در صورت تمایل بتواند به دوستان تازه اش نیز تعارف کند و به این وسیله زمینه برقراری ارتباط اجتماعی او با دیگر بچه ها مهیا شود.
** استفاده صحیح از دستشویی را به او بیاموزند. همین طور او را متقاعد کنند که اگر به دستشویی نیاز داشت به راحتی می تواند از خدمه مهد کودک کمک بخواهد، او را مطمئن کنند که دیگران هم مانند آنها این کار را برای او انجام می دهند.
** در روزهای اول حتماً صبحانه کودک را به طور کامل به او بدهند تا از انرژی کافی برخوردار باشد و نیازی نباشد که مربی در غذا خوردن به کودک تأکید کند.